Yazan: Ahmet Haşim

Bir memleketin güzel, mamur, zengin olması, vatan teşkil etmesi için kâfi değildir. Vatan evlerden caddelerden, çarşılardan, abidelerden ziyade misli hiçbir yerde bulunmayan bazı tatlardan bazı kokulardan bazı renklerden, bazı seslerden yapılmış bir mücerret mefhumdur.

Küçük zevkler, küçük neşeler, küçük saadetlerin mecmuudur ki “vatan” denilen büyük saadetler menbaını vücuda getirir.

Dün hava sıcaktı, güneşli yollarda çok yürümüştüm. Biraz serinlemek için bir şerbetçi dükkânının soğuktan terlemiş, sarı, beyaz, kırmızı şişeleri önünde durdum. ve bir demirhindi içtim. Tadı hiçbir şeye benzetilemeyecek olan bu güzel kokulu ve serin su boğazımdan geçerken vatan içinde bulunmak saadetinin tam bir hissini duydum ve bu şerbetin bilinmediği memleketlerde yaşayanlara içimden acıdım.

Memleketimizde akşamın habercisi yoğurtçudur. Yoğurtçular o güzel sesleriyle sokaklardan geçmeğe başlayınca, insan, havaya bakmaksızın güneşin artık batıya yaklaştığını, ışığın tatlı bir serinlik içinde kavun sarılığını aldığını, bahçelerde baygın çiçeklerin sulanma saati geldiğini, kadınların, çocukların deniz kenarlarına çıkmak üzere hazırlanmağa başladığını hisseder.

Akşam, evimde, sokaktan geçen yoğurtçunun sesini duydukça öz vatanımda olduğumun saadetini bütün vücudumdan geçen bir raşe halinde duyarım ve yoğurtççu seslerinin işitilmediği memleketlerde insanların nasıl akşamdan zevk alabildiklerini hayretle kendi kendime sorarım.

Bilmem, demirhindi şerbeti ve yoğurtçu sesi olmayan bir memleket hiç insan için vatan olabilir mi?