KEMENÇE i. (Fars. kemān ve küçültme eki -çe ile kemān-çe‘den) 1. Dize dayanarak çalınan üç telli, küçük yaylı çalgı: Bu yaz kemençeyi bir dinledinse Kanlıca’da / Baharda bir gece tambûru dinle Çamlıca’da Yahya Kemal Beyatlı 2. Türk halk mûsikîsinde kullanılan, dikdörtgen şeklinde uzunca bir kutuya benzer, göğsünün iki yanında delik bulunan üç telli ve bu […]DEVAMI

ZAFER i. (Ar. zafer) Savaşta kazanılan gālibiyet: Gökte top sesleri bir bir nereden geliyor / Mutlakā her biri bir başka zaferden geliyor (Yahya Kemal Beyatlı). Kılıç Arslan’ın ve Melik Dânimend’in müşterek zaferi olan bu muhârebeden sonra Bizans kartalı bir daha Anadolu’da uçamaz. (Ahmet Hamdi Tanpınar). Gözlerimi kapar, bulutlar içinde kanatlanmış zafer arabasında çelik yüzlü bir […]DEVAMI

ANNEi. (Çocuk dilinden) Çocuk doğurmuş olan kadın, ana: Ben girmeden hayâtı şafaklandıran çağa / Bir sonbaharda anneme gömdük o toprağa (Yahya Kemal Beyatlı). Anne yerine konan veya öyle imiş gibi kendisine saygı gösterilen yaşça büyük kadın. Kadın isimlerinden sonra kullanılan ve saygı ifâde eden unvan sözü. Genellikle halk arasında yaşlı kadınlar için kullanılan hitap sözü. […]DEVAMI

ÇAY i. (Çince. ça-ye; Türkçe’ye muhtemelen Farsça’dan geçmiştir) [Çeşitli dünya dillerinde kullanılan dolaşıcı bir kelimedir.] Çaygillerden, kokulu, beyaz ve sarımsı çiçekler açan, sert, dişli ve kısa saplı yaprakları olan bir ağaççık. The Chinensis. Bu bitkinin siyâhımsı, küçük ve kıvrık bir durum almış olan kurutulmuş yaprağı. Bu yaprakların haşlanması ile elde edilen, kırmızı renkli, güzel kokulu […]DEVAMI

KAHVE i. (Ar. kahve “içecek şey, şarap”) [Kelime Türkçe’den Avrupa dillerine de geçmiştir] Kök boyasıgillerden bir sıcak iklim ağacı. Coffea arabica. Bu ağacın meyvesinin aynı isimdeki çekirdeği. Bu çekirdeklerin kavrulup öğütülmesi veya dövülmesiyle elde edilen toz hâlindeki madde. Bu maddeden sıcak suda pişirilen içecek: Kahvelerim pişti gel / Köpükleri taştı gel / Ä°yi günün dostları […]DEVAMI