Dökme Demir Tavalar nasıl temizlenir?
Nasıl başlasam söze bilmiyorum… Bu yazıyı 4 yıldır bekleyenlerden özür dileyerek mi yoksa son zamanlarda tutulduğum temizleme, ayıklama, düzenleme hastalığından bahsederek mi?
Sufi’nin doğumuyla birlikte hayatımıza bir sürü eşya girdiği gibi bir o kadarı da hayatımızdan çıktı. Plastik kaplar, kaplamasının ne olduğu belli olmayan tencere, tavalar bunların başında geliyor. Dökme demir tencere ve tavalar onun varlığından önce hayatımıza girip bir güzel de yerleşmişti. Hatta o kadar yerleştiler ki sayıları günden güne arttı. Az evvel saydığıma göre 12 parçalık dökme demir tencere, tava setimiz olmuş. Hala gözüme kestirdiğim 2-3 parça var. Ama evde yer yok.
Bize misafirliğe gelenlerden en çok duyduğum iki şeye gelince ‘çok ağır değiller mi?’, ‘nasıl temizliyorsun?’
Evet ağırlar, hele tencereler çok daha ağır. Eskiden alçak açık bir rafta dururdu. Şimdi Sufi çeker, ayağına düşürür diye kapalı alçak çekmecede duruyorlar.
Nasıl temizliyorumun cevabı ise çok daha basit. Bir fırça ile sudan geçiriyorum o kadar… Evet evet doğru okudunuz. Plastik fırça ile fırçalarken sudan geçiriyorum. Sabun kullanmıyorum. Sudan geçirip kağıt havlu ile kurulayıp ocakta yüksek ateşte 4-5 dakika kurutuyorum.
Ne pişirdiğimin önemi yok. Hep bu şekilde temizliyorum. Sabunsuz, sadece su ile… Bir kaç zaman sonra, genellikle 6 ayda bir, bana mat görünmeye başlıyorlar. İşte o zaman seasoning denilen, kaplama işlemini uyguluyorum. Seasoning işlemi de çok basit. Tencereyi yine fırça ve bu defa biraz sabun ile yıkayıp kuruluyorum. Bu arada atlamadan söyleyeyim sabun yerine salamura tuzu ya da sirke kullanılabilir. Biraz zeytinyağı ile her tarafını güzelce yağlayıp 170 dereceye ısıttığım fırında 1 saat kurutuyorum. İlla zeytinyağı olmak zorunda değil. Her türlü sıvıyağ iş görür. Yağ üzerinden akıp gitsin diye tencereyi, tavayı mutlaka ters koymak lazım. Haliyle altına bir tepsi yerleştirmeli. Ben tepsinin içine yağlı kağıt koyuyorum. Böylece bir de tepsi temizliği yapmıyorum.
Bu seasoning işlemi içi beyaz emaye kaplı tencere, tavalar için gerekli değil. Onlar iyi kullanırsanız asla parlaklıklarını kaybetmez.
Dökme demir eşyalarınızı asla bulaşık makinasına koymayın. O güzelim renkleri makinada ilk yıkamada olmasa da mutlaka ama mutlaka bozuluyor. İçindeki emaye kaplama da zamanla çatlayıp dökülmeye başlıyor.
Devletşah Hakkında
Ah keşke bilseydim. Benim de le creuset marka bir tencerem var.hep plastik fırça ve deterjanlar yikadim.Kaplamasının dip kısmı renk değiştirdi dalgalı alalı oldu. Biraz da hafiften yapistiriyor. Acaba çöpe mi gitti güzelim tencere?
Yok yok… Beyaz renk içli olanlarda renk değişimi mutlaka oluyor. Kitapçığına da yazyorlar.geç kalmış sayılmazsınız. Pas içindeki tavalar bile kullanıma geri dönüyor. O da döner. Bundan sonra sabunsuz temizleyin bir de rada seasoning yapın tamamır.
Merhaba,
Ben de tavayı fırçayla ama az da olsa deterjan kullanarak yıkadım bugüne kadar. Toplamda 10 kez kullanmadım ama artan şekilde yapışma sorunu yaşıyorum. Ne dersiniz? Yaşar mı ? 😉
Merhaba;
Bu tencere ve tavaların kediden daha çok canı var. Mesela takip ettiğim yabancı bir blog eskiciden aldığı tavayı şöyle kurtarmıştı:
Deterjanı kesin ve videodaki seasoning işlemini yapın. Siz yağlayıp fırınlama işlemini iki kere tekrarlayın. Sonraki seferlerde tek yaparsınız. Sevgiler
Merhaba, ben deterjanla yıkar yıkamaz hemen ocak üstü ateşte kurutuyorum. Yanlış mı acaba? Seasoning daha hiç yapmadım. Bir de oluklu tavada köfte, tavuk vb. kızartırken ciddi yapışma sorunu oluyor. Sizde oluyor mu acaba?
Bilgiler için de ayrıca çokk teşekkür ederim. Hiç bir yerde bu kadar açıklayıcı bilgi yok, kafam iyice karışmıştı.Hoşçakalın.
Merhaba, dökme demir tencerelerle henüz tanışmadım ama evimdeki bütün teflon tencere ve tavaları elden çıkardım onun yerine cam seramik tava kullanıyorum ama son günlerde bu dökme demir tencereler ilgimi çekiyor. Yalnız bir çekincem var acaba zararı var mı bun tencerelerin? Hangi marka kullanmamı tavsiye edersiniz? Bu konuda yardımcı olursanız sevinirim. Sevgiler.
Hazal hanım;
Seramik tava bir pazarlama harikası. Teflondan pek bir farkı yok :/ Bütün teflon üreticileri neredeyse bir gecede seramik üreticisi oldu. Nedense bana beyaz boya katılmış teflon gibi geliyor.
Dökme demir tencerelere yüzyıllardır kullanılıyor. Tek önemli konu bakımının iyi yapılması. Paslanırsa elbette hayati tehlike taşıyor. Ama üzerindeki emaye kaplama ve seasoning işlemi bunu engelliyor. Şu an dünya üzerindeki en güvenli 3 tencereden birisi. Çelikler başta geliyor. Ardından dökme demir ve son olarak toprak tencereler. Toprak tencerelerde üreticinin güvenilirliği önemli. İçindeki sır ve toprağın kurşunsuz olması en mühim konulardan. O yüzden ne olduğu belli olmayan ürünleri kullanmamak gerek.
Sevgiler
Teşekkürler cevabınız için,aşağıda gördüğünüz linklerde;
http://www.esse.com.tr/dokum-demir/staub-dokum-demir-american-grill-26×26-cm_422_71122
http://www.esse.com.tr/dokum-demir/staub-pure-dokum-demir-grill-tava-26-cm_422_71091
sizce hangisini almalıyım fikir verir misiniz?
Yuvarlak olan kesinlikle… Tek sap kontrol etmek için çok yorucu oluyor. Ayrıca o sapla saklamak da zor.
Sevgiler
Merhabalar,
Döküm tavamızın temizleme işlemini anlattıgınız gibi yaptıktan sonra, ocakta kurutma esnasında ocağı açık unutmuşuz yaklaşık yarım saat kadar 🙁 farkettiğimizde hemen kapadık tabi ama sanki oluklu yerlerin köşesinde hafif kızıllıklar oluşmuş. sizce içindeki emaye kaplaması zarar görmüş müdür? bu arada tava staub marka, kendinde kaplamalı yani.
Hayır kızgın demir olmuş 🙂 problem olmaz.
Merhaba, ben dokum tavami ne yazik ki deterjanla temizledim ve sonrasinde yuzeyinde beyaz lekelenmeler oldu, hatamin farkina varip tuz ve zeytinyagi ile temizledim ancak faydasi olmadi, tavayi ocakta kisa bir sure isitip zeytinyagi surdum. Ne yapmaliyim, kullanabilir miyim bundan sonra?
Merhaba;
Videodaki işlemi birebir uygularsanız düzelir. Kullanmanızda sakınca olmaz.
Merhaba..Bilgiler için tesekkür ederiz..Evdeki seramik tencere ve tavalarımı atıp demir kdökümile ilk defa tanısmak istiyorum..Bir tane tencere ve bir adet grill ile başlayım istiyorum:) Tencerede sizce kurubaklagil yanında diğer tüm yemekleri yapabilir miyiz? Sebze yemeklerini mesela? Grill et ve balık için sanırım..Peki krep, gözleme gibi yemekler için ayrıca demir döküm tavaları mevcut mu bu markaların?
Şimdiden tesekkürler
Merhaba;
Gözleme vs yapabilirsiniz de pancake, yumurta, krep için mutlaka yapışmaz bir tava gerekiyor. Ya da çok yağlı yemeye alışmanız lazım.
Merhaba,
Ben de döküm tencereleri çok severek kullanıyorum. Temizlerken de plastik bir fırçayla ve suyla deterjansız yıkıyorum, sonra ocakta 5dk kuruyorum, altını kapattıktan sonra 1 çay kaşığı z.yağı döküp silikon fırça ile iç yüzüne yediriyorum. Basit bi seasoning gibi oluyor 🙂 her kullanımda yapıyorum ve bana artık çok pratik geliyor.
Ancak ızgara tabanlı tavam ile anlaşamıyorum. Izgaranın arasında kalanlar iyi temizlenmiyor. Suda bekletiyorum, kaynatıyorum, tuzla ovuyorum ama yine de fırçalasam da yemek artıklarını tam çıkaramıyorum. Tam çıkmadan kullanmayı denediğimde ise, pişirme sırasında yeni pişenlere yanık parçalar yapışıyor ve yoğun bir duman&koku oluyor.
Siz nasıl temizliyorsunuz ızgara tabanlıları?
Merhaba;
Vallahi çözümü kullanmamakta buldum. Küçük bir tane var. Onda da böyle problemler olmuyor. Eski büyükte oluyordu… Resmen o yapışan parçalar tavanın bir uzantısı haline gelip, tütüyor.
Yeni küçük olanın tabanı biraz daha kalın. Sanıyorum yapışmama durumu onunla ilgili.
Staub marka tenceremiz var. Bunlarda yemek saklamak tehlikeli midir? 3-5 gün kalır mı yemek içinde.
Tşk
Tencereniz bozulur yani paslanabilir. haliyle sizin için de risk oluşur.
Merhaba,
Dün Staub marka ızgara tabanlı grill pan satın aldım. Emayeli olmasına rağmen internette biraz araştırma yapınca seasoing denen işlemi uyguladım. Tavamı önce yıkayıp kuruttuktan sonra soğuk sıkma zeytinyağı ile kapladım. 1 saat 250 derecede pisirdim ancak tavamın her yerinde yağ yanıkları oluştu. Sizce bunu nasil duzeltebilirim gercekten kotu duruyor ve zarari var midir?
Güle güle kullanın çok iyi bir tercih yapmışsınız. Temizlenmesi mümkün değil. Ancak zaten kullanırken de olacak. Tavanın güzelliği o zaten lekeleri geçirdiği zamanın işareti kabul ediliyor. İnsanların yüzündeki kırışıklıklar gibi düşünün.