LUGAT – LÜGAT
LUGAT â LÃGAT i. (Ar. luÄ¡at) 1. Kelime: Nöbetçi olduÄu vakitler, gece müzâkeresinde çocukların kendisine sorduÄu lugatları Latin harfleriyle cep defterciÄine yazar (Ãmer Seyfeddin). Koca Hoca Sâdeddin bile yalnız âpâdiÅahâ demek için iki büyük sahife lugatı yan yana dizmeden çekinmemiÅ (Cenap Å?ahâbeddin). Yazı yazarken açık ve sâde bir üslûp kullanılarak alıÅılmamıŠlugat kullanmaktan katâî sûrette kaçınmak lâzımdır (Nihad S. Banarlı). 2. Dil, lisan: Tarz-ı selefe takaddüm ettim / Bir baÅka lugat tekellüm ettim (Å?eyh GÄlibâden). Adem Kasîdesiânin üslûp bakımından dikkati çeken diÄer bir tarafı da bütün dîvan edebiyâtında olduÄu gibi medrese ilim ve lugatının kuvvetli hâkimiyetidir (Mehmet Kaplan). 3. Bir dilin kelimelerini belli bir sıraya göre ele alıp anlam veren eser, sözlük: Seyahat, askerlik, lugat üzerine belki doksan cilt (Refik H. Karay). Ãvîze kelimesi o zaman lugattaki mânâsında kullanılıyordu. (Ahmet H. Tanpınar). Lugat, bir isim ver bana hâlimden / Herkesin bildiÄi dilden bir isim (Necip F. Kısakürek).
*Lugat ilmi: Sözlük bilimi. Lugat kelimesi: Sözlük kelimesi. Lugat paralamak: Günlük konuÅma dilinde geçmeyen kelimeler kullanmak, aÄdalı bir dille bilgiççe konuÅmaya özenmek: Kibar müÅterilerinin yanında Fransızca söylemeye, eski evlerde lugat paralamaya merâkı meÅhurdu (Fahri Celâl).
- Lugat-nüvis birl. sıf. (Fars. nuvis âyazanâ ile) Lugat yazan, sözlük yapan: Lugat-nüvisliÄin bu kadar müÅkil olduÄunu bilseydim bu kitabı itmâma baÅlamazdım (Muallim Nâci).
- Lugat-perdaz birl. sıf. (Fars. perdÄz âdüzenleyenâ ile) Lugat paralayan, aÄdalı kelimeler kullanan.
- Lugat-Åinas birl. sıf. (Fars. ÅinÄs âbilen, anlayanâ ile) Ãok kelime bilen, iyi lugat bilen.
LUGÄT â LÃGÄT i. (Ar. luÄ¡atâın çoÄul eki -Ät almıŠÅekli lÅ«Ä¡at) 1. Kelimeler: âKâÅgarlı Mahmud, içinde Türkçe kelimeleri topladıÄı eserine âDîvânu LugÄtiât-Türkâ adını vermiÅtir.â âLugÄt-ı garîbe: Az bilinen kelimeler.â 2. Lugatlar, sözlükler.
Sayın Devletşah, “lugate bakınız veya lügate baktım kelimenin anlamını bulamadım” derken a sesini uzatarak mı söylemeliyiz.
Veli bey;
Her ikisinde de “kısa” söylenilmesi gerekiyor.
Devletşah hanım,
Çok teşekkür ederim. Sorumun sebebi kelime üzerindeki işaretten kaynaklanıyordu. Bu işaret zannediyorum hem yumuşak okunmasını belirten, hem de bazı durumlarda uzatmayı gösteren bir işaret.
Çizgiyi kast ediyorsanız, evet uzun okunduğunu sembolize ediyor.